"Ucieczka z kina"Wolność""

Polski film psychologiczny z elementami fantasy z 1990 r.

Fabuła
Ostatnie lata PRL;w niewymienionym z nazwy mieście(choć widz łatwo rozpozna Łódź),główny cenzor Rabkiewicz(Janusz Gajos)otrzymuje wiadomość,iż w miejscowym kinie„Wolność”dochodzi do niepokojących wydarzeń podczas projekcji filmu"Jutrzenka".W czasie seansu okazuje się,iż aktorzy przemawiają z ekranu do zebranej w kinie publiczności;Rabkiewicz szybko staje się jednym z dyskutantów.Nadzwyczajne wydarzenia powodują szturm publiczności na kino„Wolność” i panikę w lokalnych strukturach władzy.Relacje między kinowymi widzami i grającymi w"Jutrzence"aktorami komplikują się,tworząc swoistą paralelę ze zderzeniem dwóch obrazów Polski:tej przed i tej po przemianach ustrojowych.
Obsada aktorska

• Janusz Gajos cenzor Rabkiewicz
• Teresa Marczewska Małgorzata w filmie"Jutrzenka"
• Zbigniew Zamachowski asystent cenzora
• Piotr Fronczewski sekretarz KW
• Władysław Kowalski Tadeusz,aktor grający profesora,ojca Małgorzaty w filmie"Jutrzenka"
• Lech Gwit asystent sekretarza w KW
• Maciej Kozłowski aktor amerykański
• Jerzy Gudejko lekarz w filmie"Jutrzenka"
• Jerzy Bińczycki Karwański,kierownik kina„Wolność”
• Michał Bajor krytyk filmowy
• Jan Peszek Raskolnikow
• Krzysztof Wakuliński docent Jerzy,mąż Małgorzaty w filmie"Jutrzenka"
• Artur Barciś kinooperator Krzysio
• Henryk Bista towarzysz Janik
• Ewa Wencel sekretarka Cenzora
• Aleksander Bednarz pracownik cenzury
• Mirosława Marcheluk dziennikarka na spotkaniu z cenzorem
• W filmie wykorzystano cytat z"Purpurowej róży z Kairu"w reż.Woody Allena,w którym pojawiają się Mia Farrow i Jeff Daniels

Plenery
Film był kręcony w Łodzi.W pierwszych scenach filmu można rozpoznać wejście do kina„Włókniarz”(późniejsze kino„Capitol”).Cenzor mieszka w kamienicy Scheiblerów,leżącej u zbiegu ulic Piotrkowskiej i Próchnika,należącej niegdyś do jednego z największych łódzkich fabrykantów Karola Scheiblera.Podczas sceny spotkania na dachu,w oddali można zobaczyć charakterystyczne budynki Textilimpexu,hoteli Savoy i Grand.
Nagrody
Film otrzymał następujące nagrody:

• Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni w 1990 r.
  
  • Złote Lwy dla najlepszego filmu
  • nagroda za muzykę Zygmunt Konieczny
  • nagroda za główną rolę męską Janusz Gajos
  • Nagroda Dziennikarzy
  • Nagroda Prezesa komitetu ds.radia i Telewizji
  • nominacja do nagrody za drugoplanową rolę męską Zbigniew Zamachowski
• Nagroda Szefa Kinematografii za twórczość filmową w dziedzinie filmu fabularnego w 1991 r.
  
  • za reżyserię Wojciech Marczewski
  • za kreacje aktorskie Janusz Gajos
  • za zdjęcia Jerzy Zieliński
• Złota Taśma(nagroda Koła Piśmiennictwa SFP)dla najlepszego filmu polskiego 1990 roku
• Złota Kaczka(nagroda miesięcznika„Film”)dla najlepszego filmu polskiego 1990 roku
• Felix
  
  • nominacja za drugoplanową rolę męską Zbigniew Zamachowski
• Grand Prix MFF Fantastycznych w Avoriaz w 1992 r.
• MFF Fantastycznych w Burgos w 1994 r.
  
  • Grand Prix dla najlepszego filmu
  • nagroda dla najlepszego aktora Janusz Gajos