Polski film wojenny(dramat historyczny)z 2007 roku w reżyserii Andrzeja Wajdy,który przedstawia zbrodnię katyńską.Zdjęcia do filmu rozpoczęto 3 października 2006,a ukończono 9 stycznia
2007.Uroczysta premiera filmu odbyła się 17 września 2007 w Warszawie,w rocznicę agresji sowieckiej na Polskę w 1939 roku.Tytuł roboczy filmu to:"Post mortem.Opowieść katyńska",taki jak powieści filmowej Andrzeja Mularczyka,na podstawie której został nakręcony.Film został nominowany do Oscara 2007 w kategorii Najlepszy film nieanglojęzyczny.Film zdobył główną nagrodę dla najlepszego polskiego filmu PNF Orły 2008 w sumie twórcy filmu otrzymali najwięcej,bo 7 statuetek w różnych kategoriach.Magdalena Biedrzycka otrzymała Europejską Nagrodę Filmową za rok 2008 w kategorii Prix D’Excellence za kostiumy do tego filmu.
Fabuła
Film przedstawia zbrodnię katyńską z dwóch perspektyw:kobiet,oczekujących na powrót swoich mężów,synów i ojców oraz z perspektywy samych internowanych w 1939 r.przez sowietów oficerów Wojska Polskiego,którzy nie tracąc nadziei,do końca wierzą w uwolnienia i szczęśliwy powrót do domu.Poznajemy losy rotmistrza Andrzeja(Artur Żmijewski),porucznika Jerzego(Andrzej Chyra),generała dywizji(Jan Englert),który do końca stara się podtrzymać na duchu pozostałych żołnierzy oraz porucznika pilota i konstruktora(Paweł Małaszyński),który w obozie przeżywa załamanie nerwowe.Wszyscy,prócz Jerzego(ocaleje w niewyjaśniony sposób,podczas gdy wszyscy są transportowani
na egzekucję,on pozostaje),zginą w lesie katyńskim.Jerzy po latach odnajduje się w szeregach Ludowego Wojska Polskiego,w którym służy w stopniu majora,jednak pobyt w„nowej”Polsce Ludowej okaże się dla niego za trudny dręczony wyrzutami sumienia,nie potrafiąc kłamać w sprawie okrutnej
zbrodni,popełni samobójstwo.Drugi wiodący wątek to historia kobiet,które czekają na powrót
oficerów do domu żona rotmistrza Anna,matka rotmistrza Maria,żona
generała Róża oraz dwie siostry porucznika pilota Agnieszka i Irena.Po wojnie kobiety starają się walczyć z fałszem władzy komunistycznej
i do końca mają wiarę w powrót mężczyzn do domu.Inna z nich staje się
trybem nowego ustroju komunistycznego i w ten sposób realizuje nową
państwowość,której elementem jest kłamstwo katyńskie.Prawda historyczna jest przedstawiona w zakończeniu filmu.Drastycznie ukazano masową egzekucję na polskich oficerach dokonaną na
wiosnę 1940 r.naturalistycznie przedstawiając rozstrzelanie przez NKWD głównych bohaterów wątku obozowego(generała,rotmistrza,porucznika pilota)oraz innych wojskowych.
Obsada
- Andrzej Chyra Jerzy,porucznik 8 Pułku Ułanów i przyjaciel Andrzeja,następnie major LWP
- Artur Żmijewski Andrzej,rotmistrz 8 Pułku Ułanów
- Maja Ostaszewska Anna,żona Andrzeja
- Władysław Kowalski Jan,profesor UJ,ojciec Andrzeja
- Maja Komorowska profesorowa Maria,matka Andrzeja
- Jan Englert generał
- Danuta Stenka Róża,żona generała
- Agnieszka Kawiorska Ewa,córka Róży i generała
- Paweł Małaszyński porucznik pilot Piotr Baszkowski,inżynier-konstruktor samolotów z 1 Pułku Lotniczego Dęblin
- Magdalena Cielecka Agnieszka Baszkowska,siostra Piotra
- Agnieszka Glińska Irena Baszkowska,siostra Piotra,dyrektorka gimnazjum
- Antoni Pawlicki Tadeusz,syn Elżbiety
- Siergiej Garmasz kapitan Popow
- Wiktoria Gąsiewska Weronika„Nika”,córka Andrzeja i Anny
- Anna Radwan Elżbieta,bratowa Anny
- Stanisława Celińska Stasia,gospodyni w domu generała(później starościna)
- Krzysztof Globisz profesor medycyny sądowej
- Krystyna Zachwatowicz pani Greta,asystentka profesora medycyny sądowej
- Krzysztof Kolberger ksiądz kanonik
- Jakub Przebindowski ksiądz wikary
- Olgierd Łukaszewicz kapelan w obozie w Kozielsku
- Tadeusz Wojtych fotograf Władysław
- Alicja Dąbrowska aktorka grająca Antygonę w Teatrze Słowackiego
- Aleksander Fabisiak nauczyciel gimnazjum
- Waldemar Barwiński podporucznik
- Jacek Braciak porucznik Klin,znajomy Jerzego
- Leon Charewicz major przesłuchujący Agnieszkę
- Dariusz Toczek żołnierz przesłuchujący Agnieszkę
- Joachim Paul Assböckck dr Müller
- Sebastian Bezzel oficer
- Józef Mika tłumacz
- Andrzej Szenajch profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Rafał Kronenberger adiutant generała
- Waldemar Czyszak kamieniarz
- Wojciech Chorąży mężczyzna na moście
- i inni
Twórcy filmu
- Reżyseria:Andrzej Wajda
- Scenariusz:Andrzej Wajda,Andrzej Mularczyk,Władysław Pasikowski(na podstawie powieści Andrzeja Mularczyka)
- Zdjęcia:Paweł Edelman
- Muzyka:Krzysztof Penderecki
- Scenografia:Magdalena Dipont
- Kostiumy:Magdalena Biedrzycka,Bronisław Domański
- Mundury i militaria:Andrzej Szenajch
- Montaż:Milenia Fiedler,Rafał Listopad
- Producent:Michał Kwieciński
Informacje dodatkowe
- Fabuła losów jeńców polskich zawiera analogie do faktów opisanych w autentycznych pamiętnikach polskich oficerów przetrzymywanych od 1939 do 1940 r.w Kozielsku:za takie można uznać prowadzenie pamiętnika przez głównego bohatera Andrzeja,aż do momentu wywózki do lasu katyńskiego(w rzeczywistości taki dziennik prowadziło wielu z przetrzymywanych,w tym np.Adam Solski,który swoje ostatnie zapisy zawarł opisując wywózkę,przybycie do lasu katyńskiego i rewizje);ponadto analogiczna jest kwestia swetra,który w filmie Jerzy przekazał Andrzejowi stanowi to nawiązanie do historii opisanej w dzienniku obozowym przez Wacława Kruka,który przed swoją wywózką z Kozielska 9 kwietnia 1940 podarował własny sweter zmarzniętemu Janowi Szafrańskiemu(oddał go za darmo,mimo,że obdarowany oferował mu w zamian 50 rubli i zegarek)
- W październiku 2007 roku minister obrony Aleksander Szczygło wydał rozkaz,by każdy żołnierz Wojska Polskiego obowiązkowo obejrzał film"Katyń"
Nagrody i wyróżnienia
- Oscar 2007
- nominacja w kategorii Najlepszy film nieanglojęzyczny
- Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Denver 2008
- Nagroda Publiczności Najlepszy Film
- Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Waszyngtonie 2008
- Nagroda Publiczności Andrzej Wajda
- Europejskie Nagrody Filmowe 2008
- Nagroda Prix d’Excellence dla Magdaleny Biedrzyckiej za kostiumy
- 33. Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni 2008
- Nagroda Bursztynowe Lwy(Za film o najwyższej frekwencji w minionym roku)Michał Kwieciński
- Złota Kaczka 2008
- Najlepsze zdjęcia Paweł Edelman
- 11. ceremonia wręczenia Orłów
- Najlepszy film
- Najlepsza drugoplanowa rola kobieca Danuta Stenka
- Najlepsze zdjęcia Paweł Edelman
- Najlepsza muzyka Krzysztof Penderecki
- Najlepsza scenografia Małgorzata Dipont
- Najlepsze kostiumy Magdalena Biedrzycka i Andrzej Szenajch
- Najlepszy dźwięk Jacek Hamela
Wydanie
Data | Kraj | Dystrybutor |
---|
21 września 2007 |
---|
14 października 2007 | Francja KinoVista |
---|
15 lutego 2008 | Niemcy BETA |
---|
3 maja 2008(Premiera TV) |
---|
14 kwietnia 2008(Premiera kinowa) |
Węgry Second Region
|
---|
4 czerwca 2008 | Rumunia Romanian Television |
---|
8 lipca 2008 | Czechy Urania s.r.o. |
---|
24 sierpnia 2008 | Finlandia Atlantic Film |
---|
11 października 2010 | Belgia Moviebank |
---|
7 listopada 2008 | Argentyna Beta |
---|
22 listopada 2007 | Włochy Movimento Film |
---|
12 grudnia 2008 | Szwecja Atlantic Film(DVD) |
---|
9 stycznia 2009 | Dania Atlantic Film |
---|
2 stycznia 2009 | Grecja Videorama |
---|
10 kwietnia 2009 | Wielka Brytania Artificial Eye |
---|
15 maja 2009 | Chile BETA/Universidad Católica |
---|
Ponadto film był rozpowszechniany w takich krajach jak:Słowacja,Austria,Łotwa,Bułgaria,Tajwan,Litwa,Brazylia oraz Iran w roku 2008;Norwegia,Ukraina,Japonia,USA,Słowenia,Australia w roku 2009.W Chinach oficjalnie zabroniono wyświetlać i sprzedawać kopię filmu
jako„niezgodną z punktem widzenia władz ChRL”,jednak są one dostępne w
pirackich wersjach.W Rosji film wyemitowano 2 kwietnia 2010 w telewizji Rossijskoje Tieleradio w kanale tematycznym Rossija K(oglądalność 1,5% widzów),a 11 kwietnia(dzień po katastrofie polskiego Tu-154 w Smoleńsku)w kanale Rossija 1(oglądalność 4,4% widzów).Rossija 1 zgromadziło przed telewizory 2,8 mln telewidzów.Po katastrofie w Smoleńsku
i szerokiej relacji z tych wydarzeń w świecie wiele innych stacji
telewizyjnych w różnych państwach wyraziło zainteresowanie emisją filmu.
Odbiór filmu
Film od początku cieszył się poparciem władz i instytucji
państwowych.Zebrał wiele pozytywnych recenzji.Pojawiły się także głosy
krytyki.Włoski dystrybutor filmu Movimento Film spotkał się z dużymi
problemami wprowadzając obraz do włoskich kin.Jak powiedział w
wywiadzie dla mediolańskiego
dziennika„Il Giornale”Mario Mazzarotto pierwsze problemy miał już w
Warszawie odwoływano przedstawiciela TVP,który miał pertraktować
koszty dystrybucji we Włoszech.Według Mazzarotto sam Wajda widział w jednym z państwowych dokumentów,podpisanych przez przedstawicieli władz,zdanie sugerujące,iż film
będzie fiaskiem za granicą„z powodów politycznych”.We Włoszech dzieła Wajdy nie chciano wyświetlać,szukając wytłumaczenia
w dużej ilości filmów w okresie,w którym miał wejść na ekrany.Autor
wspomnianego artykułu sugeruje jednak,iż prawdziwym powodem problemów z
dystrybucją miało być prokomunistyczne nastawienie odpowiedzialnych za
tę sferę życia kulturalnego na Półwyspie Apenińskim.Filmu nie udało się pokazać na festiwalu filmowym w Wenecji,co zostało zauważone przez niektórych włoskich krytyków.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz