"Wojna domowa"

Polski serial komediowy z lat 1965-1966,powstały na kanwie felietonów Miry Michałowskiej publikowanych w tygodniku„Przekrój”,wydanych w zbiorach"Wojna domowa"(1964 r.) i "Wojna domowa trwa"(1966 r.)

Opis

Opowiada o życiu 16-letniego Pawła i 15-letniej Anuli,mających problemy typowe dla ówczesnych nastolatków.Łączy elementy realistyczne z surrealistycznymi„scenkami kartonowymi”,obrazującymi wewnętrzne doznania bohaterów lub wzmacniającymi ważniejsze przesłania,których umowna estetyka jest zbliżona do Kabaretu Starszych Panów.Dom,w którym mieszkają główni bohaterowie serialu,stoi przy ulicy Senatorskiej 24,naprzeciwko kościoła św.Antoniego.

Twórcy

1. Maria Zientarowa scenariusz
2. Jerzy Gruza reżyseria
3. Teresa Barska,Wiesław Orłowski,Zdzisław Kielanowski scenografia
4. Hanna Morawiecka(odc.1-7),Teresa Gałkowska-Lesman(odc.8-15)kostiumy
5. Mieczysław Jahoda(odc.1-7),Antoni Wójtowicz(odc.8-15)zdjęcia
6. Ludwik Jerzy Kern,Wojciech Młynarski(odc.9,13)teksty piosenek
7. Jerzy Matuszkiewicz muzyka
8. Tomira Matyjaszkiewicz(odc.1-7,10-12,15),Roman Kolski(odc.8,9,13,14)montaż
9. Elżbieta Jackiewiczowa konsultant ds.pedagogicznych

Obsada

Role główne

1. Kazimierz Rudzki Kazimierz Jankowski,ojciec Pawła
2. Irena Kwiatkowska Zofia Jankowska,matka Pawła
3. Krzysztof Musiał-Janczar Paweł Jankowski
4. Andrzej Szczepkowski Henryk Kamiński,sąsiad,wujek Anuli
5. Alina Janowska Irena Kamińska,sąsiadka,ciotka Anuli
6. Elżbieta Góralczyk Anula(od odc.4)
7. Jarema Stępowski nieznajomy pytający w każdym odcinku o suchy chleb dla konia

Aktorzy(gościnnie)

1. Irena Dziedzic we własnej osobie,prezenterka popularnego wówczas programu telewizyjnego Tele-Echo;w filmie przechodzi korytarzem w telewizji,gdzie odbywa się casting,w którym uczestniczy Paweł(odc.1)
2. Andrzej Konic reżyser w telewizji(odc.1)
3. Anna Jaraczówna pani Jaworska,wścibska sąsiadka Kamińskich(odc.1-7,9,14,15)
4. Magdalena Zawadzka Simona Grabczyk,piosenkarka śpiewająca z playbacku"Nie bądź taki szybki Bill"Katarzyny Sobczyk;do dziś żałuje,że nie wystarczyło funduszów na zrobienie postsynchronu z jej własnym głosem(odc.2)
5. Zofia Merle manikiurzystka(odc.2)
6. Wojciech Siemion nauczyciel biologii,wychowawca Pawła(odc.3,8,12)
7. Wiesław Michnikowski Felek Siekierski,znajomy Ireny Kamińskiej,na wywiadówce(odc.3)
8. Janina Kałuska-Szydłowska matka na wywiadówce(odc.3)
9. Włodzimierz Kwaskowski pan Bakolak(odc.3)
10. Bohdan Łazuka Joga Korolczyk„polski joga”poznany przez Pawła na Legii,uczył potem jogi Anulę i Irenę(odc.7),„cameo”tańczący"Już taki jestem zimny drań"wokół Jankowskiej w„scence kartonowej”(odc.15)
11. Wanda Łuczycka babcia Pawła(odc.8)
12. Jan Kobuszewski szef hydraulików;grał później podobną rolę w skeczu"Ucz się,Jasiu"w Kabarecie Dudek(odc.9)
13. Marian Kociniak hydraulik(odc.9)
14. Jerzy Bielenia hydraulik(odc.9)
15. Mieczysław Czechowicz sąsiad,ojciec Maniusia(odc.5,9)
16. Kazimierz Brusikiewicz Wojciech Klonowski,przyjaciel Jankowskiego z oflagu(odc.10)
17. Stanisław Jaworski listonosz z telegramem informującym o przyjeździe Rysia(odc.10)
18. Marc Gowlland Rysio,kuzyn Pawła z Anglii(odc.10)
19. Bogumił Kobiela instruktor narciarski(odc.10)
20. Jerzy Januszewicz Zenon Maciejak,kierowca dyplomowany(odc.10)
21. Jacek Fedorowicz Jan Cybulski,przewodnik wycieczek po Warszawie(odc.10)
22. Jerzy Karaszkiewicz uczestnik wycieczki po Warszawie;niewymieniony w czołówce(odc.10)
23. Maria Chwalibóg gaździna na stoku narciarskim w Zakopanem nalewająca mleko do szklanki i podająca ją Kobieli(odc.10)
24. Barbara Drapińska ciotka Jadwiga(odc.12)
25. Zbigniew Cybulski siedzący na widowni obok Jankowskich,którzy biją brawo Pawłowi,„scenka wyobrażeniowa”,w której Paweł odbiera wielką nagrodę za osiągnięcia w dziedzinie kultury(odc.1)
26. Edward Dziewoński,Krystyna Borowicz właściciele psa„Korka”(odc.14)
27. Czesław Nowicki telewizyjny„Wicherek”(odc.15)
28. Marek Kondrat szkolny kolega Pawła,niewymieniony w czołówce(odc.15)
29. Hanka Bielicka pani Dziubczyńska głos w domofonie(odc.10);masażystka Kowalska(odc.15)
30. Wacław Jankowski klient w pralni(odc.15)
31. Małgorzata Lorentowicz matka małej Basi na konkursie młodych talentów(odc.13)
32. Danuta Wodyńska pani Jadzia,ekspedientka w sklepie proponująca Kamińskiej serwolatkę w zamian za"Odprawę posłów greckich"(odc.4);kobieta w pociągu(odc.14)
33. Józef Nowak milicjant zaczepiony na MDM-ie przez Jankowską z awanturą,żeby nie aresztował Pawła(odc.6)
34. Wacław Kowalski strażnik w Łazienkach przywołujący Jankowską do porządku(odc.11)
35. Bohdan Tomaszewski komentator sportowy(odc.15)
36. Jan Świąć konferansjer(odc.13)

Aktorzy(zdjęcia archiwalne)

1. Barbara Rylska i Rena Rolska(odc.4)na temat obu aktorek toczy się dyskusja między Kamińskimi,którzy czekając na Anulę,oglądają w telewizji jeden z pierwszych polskich filmów kryminalnych"Ostatni kurs"reż.Jan Batory;oboje zastanawiają się,która z nich to Krystyna;w rzeczywistości to Barbara Rylska
2. Beata Tyszkiewicz(odc.11)występuje w oglądanym w telewizji filmie"Pierwszy dzień wolności"(film)

Odcinki

1. "Ciężkie jest życie"ingerencja rodziców Pawła,aby ten nie brał udziału w nowo kręconym filmie podobnie jak w rzeczywistym życiu odtwórcy roli Pawła(Krzysztofa Musiała)„scenka kartonowa”:Paweł walczy na szable w ekranizacji telewizyjnej"Ogniem i mieczem"przy akompaniamencie muzycznej parafrazy Tańca z szablami z niewielką domieszką muzyki w stylu Nino Roty(czas trwania odcinka 29:15)
2. "Bilet za fryzjera"aby pójść na koncert znanej piosenkarki,Paweł musi spełnić kilka warunków,m.in.pójść do fryzjera.Paweł mówi o koledze piszącym wiersze:żeby oni mu raz w klasie na lekcji,już nie mówię:puścili Armstronga albo nawet Matuszkiewicza,to by zobaczyli,co on potrafi(Matuszkiewicz jest kompozytorem muzyki serialu i muzyka jego leci w tle.Podobnie w"40-latku"Jerzego Gruzy wspomina się operatora Mieczysława Jahodę,dużo mniej zręcznie),„scenka kartonowa”:Paweł utożsamia obcinanie włosów jego i kolegów u fryzjera ze ścinaniem głów na gilotynie podczas Rewolucji Francuskiej(czas trwania odcinka 26:39)
3. "Wywiadówka"pani Irena idzie na wywiadówkę Pawła w zastępstwie jego chorej matki(czas trwania odcinka 28:55)
4. "Pierwszy dzień"Kamińscy przygotowują mieszkanie na przyjęcie siostrzenicy Anuli(czas trwania odcinka 29:19)
5. "Dwója z azymutu"Anula jest zagrożona w pozostaniu na drugi rok w tej samej klasie;prywatka u Pawła (czas trwania odcinka 29:14)
6. "Trójka klasowa"Anula widzi Pawła w towarzystwie milicjanta przy ul.Puławskiej w Warszawie vis-à-vis kina Moskwa,na którym wisi plakat filmu"The Beatles",a potem mówi o tym ciotce Irenie,co w efekcie powoduje masę nieporozumień(czas trwania odcinka 24:12)
7. "Polski joga"dzięki przypadkowo znalezionej na makulaturze książce o jodze,Kamińscy interesując się nią,zapraszają do siebie jej autora(czas trwania odcinka 27:58)
8. "Wizyta starszej pani"odwiedziny babci Pawła,która strofuje i poucza wszystkich dookoła(czas trwania odcinka 47:46)
9. "Dzień matki"Paweł z ojcem próbują w Dniu Matki wyręczyć panią domu w jej codziennych obowiązkach.Paweł kupuje bilety do kina na brytyjski film komediowo-kryminalny"Jak zabić starszą panią?"("The Ladykillers"reż.Alexander Mackendrick)(czas trwania odcinka 38:43)
10. "Zagraniczny gość"Jankowscy przyjmują kuzyna z Anglii,który choć kontuzjowany podczas pobytu w Polsce wraca szczęśliwy do kraju(czas trwania odcinka 53:08)
11. "Co każdy chłopiec"rodzice Pawła zorientowawszy się,że Paweł zaczyna się spotykać z dziewczętami,postanawiają wnikliwie czytać fachową literaturę.Druga książka widoczna w księgarni to"Między Nami mężczyznami"z ilustracją Bohdana Butenki na okładce,później wydawana pt."Książka dla chłopców"(czas trwania odcinka 47:36)
12. "Monolog zewnętrzny"wizja świata Pawła w konfrontacji z poglądami jego rodziców(czas trwania odcinka 28:22)
13. "Młode talenty"festiwal młodych talentów,w którym udział bierze zespół muzyczno-wokalny Pawła„Kocmołuchy”.Dalsze wspomnienia Kazimierza Rudzkiego z oflagu: o rolach Ofelii z"Hamleta",Hanki z"Moralności pani Dulskiej",granych przez niego w peruce,w teatrze obozowym,pani Dulskiej granej przez ciut starszego Kazimierza Michałowskiego(czas trwania odcinka 46:55)
14. "Nowy nabytek"pies u Jankowskich,który długo u nich nie zagrzeje miejsca(czas trwania odcinka 35:21)
15. "Siła wyobraźni"wychodzi na jaw,że jeden z kolegów Pawła jest dzieckiem adoptowanym(czas trwania odcinka 39:05)

Piosenki i melodie

1. "Wojna domowa"(czołówka)
2. "Nie bądź taki szybki Bill"(odc.2,12)
3. Temat hinduski podczas wejścia pana Korolczyka„polskiego jogi”do mieszkania Jankowskich,wykorzystany później w odc.4 "Stawki większej niż życie"pt."Café Rose"(odc.7)
4. "Wszystko dla mamy,gdy mamy Dzień Mamy"(odc.9)
5. Melodia późniejszych"Przygód psa Cywila"(odc.11)
6. "Oni mają teraz życie"(odc.11)
7. "Demograficzny wyż"(odc.12)
8. "Ja jestem jedna wielka wada"(odc.12)
9. "Tylko wróć(Tak mi źle...)"Wojciech Gąssowski z zespołem NOVI(odc.13)
10. "Z kim tak Ci będzie źle jak ze mną"(odc.13)
11. "Ty opuścisz mnie"(odc.13)
12. "W zoologicznym dziś ogrodzie"(odc.13)